RİSALE-İ NUR

29.07.2025

6

“Hayırda ve İhsânda (Fakat Müstehak Olanlara) İsraf Olmadığı Gibi, İsrafta da Hiç Bir Hayır Yoktur.“ Cümlesinin İzahı

19. Lema İktisad Risalesi’nde geçen bu cümleyi nasıl anlamak gerekir? Mesela talebelere dağıtılmak üzere hediye takı gönderilmişti, her birisine hemen hemen üçer dörder bileklik kolye vb. düştü. Ufak başarılarında onları ödüllendirmek için bunların tamamını onlara vermek israf olur mu? Yoksa başka bir çalışmada kullanılması için kalan kısmının saklanması mı uygundur?

* *

*** ***

02.08.2025 tarihinde sordu.

Cevap

İmâm-ı A‘zam bu sırra işâret olarak لَٓا اِسْرَافَ فِی الْخَیْرِ كَمَا لَا خَیْرَ فِی الْاِسْرَافِ demiştir. Yani Hayırda ve ihsânda (fakat müstehak olanlara) israf olmadığı gibi, israfta da hiç bir hayır yoktur.1 

Bir kişiye yardım etmek, sadaka vermek, iyilik yapmak o kişi gerçekten buna layıksa yani ihtiyacı varsa ve kötüye kullanmayacaksa bu harcama israf sayılmaz. Ve yapılan bu hayırda üst sınır aranmaz, yeter ki yerini bulsun. Örnek verecek olursak;

Tebük Savaşında, Rasulullah (sav), herkesin yardım yapmasını emir buyurunca, herkes malının bir kısmını getirip verdi. Sonra Hz. Ebubekir de malını getirip teslim etti. Peygamber Efendimiz (sav) Hz. Ebubekir'e dönüp sordu:- Ya Ebubekir, sen evine ne bıraktın?- Ya Rasulullah, evime bir şey bırakmadım. Tamamını buraya getirdim. Onlara Allah ve Resulü'nü bıraktım.2 

Yine Ebu Talha (r.a.) "Sevdiğiniz şeylerden Allah yolunda harcamadıkça en üstün sevabı kazanamazsınız."3 Ayet-i kerimesinin nazil olduğunu işitince Sevgili Peygamberimizin yanına gitti ve bu bahçeyi Allah rızası için infak ettiğini söyledi. Ebû Talha şöyle dedi: “–Yâ Rasûlallâh! Benim servetim içinde en kıymetli ve bana en sevimli olan, işte şu şehrin içindeki sizin de bildiğiniz bahçemdir. Bu andan itibâren Allâh rızâsı için onu Allâh’ın Rasûlü’ne bırakıyorum. İstediğiniz gibi tasarruf eder, dilediğiniz fakîre verebilirsiniz.”4 

İsraf ise Cenab-ı Hak ayet-i kerimesiyle ve Hazreti Peygamber (asm) hadis-i şerifleriyle 5yasaklanmasından dolayı, israfta da hiç bir hayır yoktur.

Talebelere dağıtılmak üzere verilen hediye takılar için; talebeleriniz gerçekten çaba sarf ettiyse, bu ödüller onların motive olmasına vesile olacaksa, o zaman bu israf sayılmaz. Ama dilerseniz bir kısmını başka çalışmalar için de saklanmanızda bir mahsur yoktur.

Lütfen bakınız;

https://risale.online/soru-cevap/hayir-ve-israf

  1. Bediüzzaman Said Nursi, Asa-yı Musa, Hayrat Neşriyat, s251

  2. Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatü’s Sahabe, Hz. Muhammed ve Ashabının Yaşadığı İslami Hayat, Cilt 1, Sentez Neşriyat, Temel Eserler Serisi: 2/1, s. 410

  3. Ali İmran 3/92

  4. https://igiad.org.tr/images/asri_saadet/Ebu_Talha.pdf, s143

  5. "Yiyiniz, içiniz, fakat israf etmeyiniz; çünkü Allah israf edenleri sevmez.” A’râf, 7/31,

    "Harcamalarında ve başkalarına yardımda eli sıkı olma, ancak varını yoğunu da saçıp savurma! Sonra herkes tarafından kınanır, kaybettiklerine hasret çeker durursun." İsra 17/29


Paylaş

Facebook'ta paylaş

Whatsapp'da paylaş

Yorumlar (0)

Yorumunuz

Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız