Muhtelif Meseleler

19.10.2025

4

Rivayetlerde Büyük Günahların (Kebairin) Farklılığı

7 kebair nedir? Farklı kaynaklarda neden farklı geçiyor, sebebi nedir?

* *

*** ***

21.10.2025 tarihinde sordu.

Cevap

Risale-i Nur'da geçen ve "ekberü'l-kebâir ve mûbikāt-ı seb'a" (büyük günahların en büyükleri ve helak edici yedi günah) olarak nitelendirilen 7 büyük günah şunlardır:

  1. Katl (Adam öldürmek)

  2. Zinâ

  3. Şarab (İçki içmek)

  4. Ukūk-u vâlideyn (Ana-babaya karşı gelmek, yani kat'-ı sıla-i rahim - akraba ile alakayı kesmek)

  5. Kumar

  6. Yalancı şehâdetlik (Yalan yere şâhitlik)

  7. Dine zarar verecek bid'alara tarafdâr olmak

  8. İslamî Kaynaklarda 7 Kebâir Neden Farklı Sayılmıştır?

İslamî kaynaklarda ve hadis-i şeriflerde "7 büyük günah (Mûbikât-ı Seb'a)" listelerinin farklılık göstermesinin temel sebepleri şunlardır:

  1. Farklı Hadislerin Olması:

    • Peygamber Efendimiz (s.a.s.) farklı zamanlarda, farklı hitaplarla ve farklı durumları gözeterek çeşitli günahları "büyük günah" veya "helak edici yedi günah" olarak zikretmiştir.

    • Örneğin, bir meşhur hadiste (Buharî, Müslim), helak edici yedi günah şunlardır:

    • Şirk, sihir, haksız yere cana kıymak, faiz yemek, yetim malı yemek, savaştan kaçmak ve iffetli kadına iftira atmak.

    • Başka bir hadiste ise, büyük günahların en büyükleri olarak Allah'a şirk koşmak, ana-babaya eziyet etmek ve yalancı şâhitlik sıralanmıştır (Buharî, Müslim).

  2. Bütün Günahların Sayılmaması:

    • Ne Kur'ân-ı Kerim'de ne de hadis-i şeriflerde "Büyük günahlar sadece bunlardır, başka yoktur" şeklinde kesin ve nihaî bir liste verilmemiştir.

    • Hadislerde zikredilen yedi günah, "ekberü'l-kebâir" (en büyük günahlar) veya "mûbikât-ı seb'a" (helak edici yedi günah) olarak, o günün şartlarına, muhatapların durumuna ya da o günahların ağırlığına dikkat çekmek amacıyla zikredilmiştir. Maksat, büyük günahların tehlikesini vurgulamaktır.

  3. Âlimlerin Yorumları ve İçtihadları:

    • İslam âlimleri, Kur'ân ve hadislerde cezası ağır olduğu belirtilen (had veya tehdit içeren) tüm fiilleri inceleyerek büyük günah (kebâir) listeleri oluşturmuşlardır. Bu listeler arasında doğal olarak farklılıklar oluşmuştur. Bazı âlimler 70'e kadar büyük günah saymıştır.

  4. Asrın Şartları ve Toplumsal Tahribat:

    • Risale-i Nur'da geçen ve yukarıda sıralanan liste, Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri'nin yaşadığı dönemin toplumsal hayatı en çok zehirleyen, içtimaî hayatı tahrip eden ve manevi yozlaşmaya neden olan günahları öne çıkarmış olmasıyla ilişkilendirilebilir. Bu liste, Kur'ân ve Sünnette geçen genel büyük günahlar esas alınarak, o asrın dehşetli şartlarında Müslümanları en çok tehdit eden veya yaygınlaşan unsurlara dikkat çekmek için yapılmış bir sıralama ve vurgu olabilir. Örneğin, "dine zarar verecek bid'alara tarafdâr olmak" maddesi, o dönemdeki din aleyhindeki cereyanlara karşı bir uyarı mahiyetindedir.

Özetle, farklı listelerin olması, İslam'ın temel kaynaklarında büyük günahların sınırlı tutulmamasından, farklı hadis rivayetlerinin bulunmasından ve âlimlerin, o günahların ağırlığına veya toplumsal etkisine göre farklı vurgular yapmasından kaynaklanmaktadır.

Ayrıca bakınız;

https://risale.online/soru-cevap/7-kebair


Paylaş

Facebook'ta paylaş

Whatsapp'da paylaş

Yorumlar (0)

Yorumunuz

Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız